📝 Waarom loggen en valideren bij een autoclaaf essentieel is

✅ Inhoudsopgave

  1. Wat is loggen en valideren precies?
  2. Waarom is dit verplicht in de tandheelkunde?
  3. Hoe werkt het loggen van cycli?
  4. Validatie: wat houdt het in en hoe vaak?
  5. Wat gebeurt er bij een inspectie?
  6. Praktische tips en tools

1. Wat is loggen en valideren precies?

Loggen is het registreren van elke sterilisatiecyclus: temperatuur, tijd, druk en afloop.

Validatie is het (periodiek) testen en vastleggen dat het apparaat daadwerkelijk steriliseert volgens de norm (EN 13060), inclusief:

  • temperatuurmetingen,
  • lektests,
  • prestatieanalyses van de vacuüm- en droogfase.

Samen vormen ze de kern van een traceerbaar en verantwoord sterilisatieproces.

2. Waarom is dit verplicht in de tandheelkunde?

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en het WIP-protocol (voorheen) stellen dat:

  • elke sterilisatiecyclus aantoonbaar succesvol moet zijn,
  • je per instrument kunt aantonen dat het gesteriliseerd is,
  • je de autoclaaf minimaal één keer per jaar valideert.

Zonder logging en validatie is er geen bewijs dat je steriel hebt gewerkt – en loop je risico bij incidenten of inspecties.

3. Hoe werkt het loggen van cycli?

Afhankelijk van het model autoclaaf gebeurt dit:

  • via een USB-stick,
  • met een geïntegreerde printer,
  • of via netwerkverbinding en software.

Je moet minimaal per cyclus kunnen vastleggen:

  • datum en tijd,
  • gekozen programma,
  • afloop van de cyclus (geslaagd/mislukt),
  • eventuele foutmeldingen.

Deze gegevens bewaar je digitaal of geprint in een map.

4. Validatie: wat houdt het in en hoe vaak?

Bij validatie controleert een specialist of:

  • de sterilisatie daadwerkelijk voldoet aan de EN 13060-norm,
  • alle parameters correct werken,
  • de resultaten betrouwbaar zijn over meerdere cycli.

Frequentie:

  • 1x per jaar is gebruikelijk (verplicht in veel praktijkaccreditaties).
  • Na elke technische wijziging of grote storing moet je opnieuw valideren.

🧠 Een validatie is géén gewone onderhoudsbeurt, maar een meetkundig onderzoek met verslag.

5. Wat gebeurt er bij een inspectie?

Een inspecteur van de IGJ kan vragen naar:

  • de laatste validatieverslagen (inclusief datum en handtekening),
  • de logboeken van recente cycli,
  • de werkprotocollen voor sterilisatie,
  • je opleidingsverslag of instructie voor medewerkers.

Kun je dat niet tonen? Dan riskeer je een waarschuwing of zelfs tijdelijke stillegging van het apparaat.

6. Praktische tips en tools

  • 📅 Plan jaarlijks een validatie in met herinnering
  • 📦 Bewaar alle logboeken digitaal (bijv. in Google Drive of OneDrive)
  • 🖨️ Gebruik een labelprinter om verpakte instrumenten te koppelen aan cycli
  • 📘 Werk met een protocolmap waarin ook testresultaten (Helix, Bowie & Dick) bewaard worden
  • 🛠️ Kies een autoclaaf met automatische logging – dat voorkomt fouten

Zorg dat je niet alleen steriliseert, maar ook aantoont dat je het goed doet. Daarmee voldoe je aan de eisen, én werk je veiliger.

👉 Vraag een validatie aan via Habitat Dental of ontdek onze autoclaven met automatische logging en rapportage.