🦠 Hoe voorkom je besmettingsgevaar bij instrumentenreiniging?

✅ Inhoudsopgave

  1. De risico’s van besmetting in de praktijk
  2. Wanneer begint het infectiegevaar?
  3. De juiste stappen in het reinigingsproces
  4. Praktijktips voor veilige overdracht en opslag
  5. Veelgemaakte fouten in de praktijk
  6. Verantwoordelijkheid en controle

1. De risico’s van besmetting in de praktijk

Elke tandartspraktijk werkt met instrumenten die in contact komen met bloed, speeksel en slijmvliezen. Zonder goede reiniging ontstaat risico op:

  • kruisbesmetting tussen patiënten,
  • besmetting van medewerkers,
  • verminderde effectiviteit van sterilisatie,
  • inspectierisico bij GGD-controles.

Het begint allemaal bij het moment waarop het instrument de behandelkamer verlaat.

2. Wanneer begint het infectiegevaar?

Het besmettingsgevaar begint vanaf het moment van gebruik. Instrumenten die uit de mond komen, worden geclassificeerd als ‘kritisch’ en moeten:

  • zo snel mogelijk voorbehandeld worden,
  • veilig vervoerd worden naar de sterilisatieruimte,
  • via vaste stappen gereinigd en gesteriliseerd worden.

Laat je instrumenten nooit open en bloot liggen in de behandelkamer.

3. De juiste stappen in het reinigingsproces

  1. Voorbehandeling direct na gebruik
    • Gebruik een enzymatisch spray- of schuimmiddel als uitstel nodig is
    • Draag handschoenen en veiligheidsbril
  2. Veilig transport in gesloten bakken
    • Gescheiden van gebruikte wegwerpmaterialen
    • Bij voorkeur in lekvrije bakken met deksel
  3. Thermodesinfectie of manuele reiniging
    • Bij voorkeur met een gevalideerde thermodesinfector
    • Anders: handmatig met geschikte borstel en reinigingsmiddel
  4. Spoelen en drogen
    • Nooit natte instrumenten inpakken
    • Gebruik disposable doeken of luchtpistool
  5. Verpakken en sealen vóór sterilisatie
    • Gebruik correct verpakkingsmateriaal met indicator
    • Sluit luchtdicht en label met datum

4. Praktijktips voor veilige overdracht en opslag

  • 👥 Werk met handschoenwissels bij overdracht
  • 📦 Gebruik aparte bakken voor verschillende typen instrumenten
  • 🧯 Desinfecteer werkoppervlakken in de sterilisatieruimte meerdere keren per dag
  • 🔁 Gebruik een vaste looproute: vuil → schoon → gesteriliseerd
  • 🧴 Gebruik alleen reinigingsmiddelen die compatibel zijn met je apparatuur

5. Veelgemaakte fouten in de praktijk

FoutRisico
Instrumenten blijven onbeschermd liggenLucht- en contactbesmetting
Gebruik van afwasmiddel of alcoholAantasting van instrumenten
Wachten met reinigen tot einde werkdagIngedroogde vervuiling, onvolledige reiniging
Geen registratie van cycliGeen bewijs van correcte reiniging bij inspectie

6. Verantwoordelijkheid en controle

Goede infectiepreventie is een teamtaak. Stel duidelijke procedures op en wijs verantwoordelijken aan per onderdeel:

  • Behandelkamer → assistent A
  • Transport → assistent B
  • Reiniging en sterilisatie → steri-assistent

Werk met logboeken of digitale registratie om traceerbaarheid te garanderen.

Een goed ingericht reinigingsproces is de sleutel tot veilige zorg én voldoet aan de wetgeving. Wil je advies over de beste workflow en apparatuur voor jouw praktijk?

👉 Neem contact met ons op voor een sterilisatie-audit of workflowadvies